Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

 

Գիտե՞ք, որ...

Ինչպես է մարդկությունը սովորել ատամ մաքրել

Ինչպես է մարդկությունը սովորել ատամ մաքրել

Մարդկության ողջ պատմության ընթացքում ատամների ու լնդերի առողջությունը կապվել է բերանի խոռոչի հիգիենայի հետ: Հավանաբար ատամների խնամքի առաջին հարմարանքը պետք է համարել  հնագույն Էրթրուրիայի ու Եգիպտոսի դամբարաններում հայտնաբերված ծառի ճյուղերը, որոնցով հեռացվում էր ատամնանստվածքը:

Առաջին հատուկ պատրաստված ոսկյա ատամփորիչը հայտնաբերվել է Շումերում ու թվագրված է մ.թ.ա. 3000 թ:

Ասորական հնագույն բժշկական տեքստում նկարագրված է, թե ինչպես կարելի է  ցուցամատին կտոր փաթաթել ու ատամները մաքրել: Իսկ մ.թ.ա. արդեն I հազարամյակում սկսել են ատամի փոշի օգտագործել, որը պատրաստված էր չեչաքարից ու բնական թթուներից (գինու քացախ կամ գինեթթու):

Բերանի խոռոչի հիգիենան  կանոնավոր բնույթ է ստանում Հին Հունաստանում:  Իսկ երբ Հունաստանը դառնում է Հռոմի գավառը, բերանի խոռոչի խնամքը դառնում է պարտադիր:

Արաբական աշխարհում հիգիենա հասկացությունը  Մուհամեդի անվան հետ (մոտ 570 թ) է կապվում: Իսլամը սովորեցրել է հետևել ոչ միայն մտքի, այլև մարմնի մաքրությանը:

Բերանի խոռոչի հիգիենան հինդուսներին էլ է հատուկ եղել, քանի որ բերանը համարվում էր մարմին տանող դարպաս, ուստի այն պետք է բացարձակ մաքրության մեջ պահվեր:

Ճապոնական կղզիների բնակիչներին ատամի խոզանակին ու լարանին ծանոթացրել են բուդդայական հոգևորականները, որոնց կրոնը պահանջում է  մաքրել ատամներն ու լեզուն  ամեն առավոտ` աղոթքից առաջ: Ճապոնական «սամուրայի կոդեքսը» բոլոր մարտիկներին կարգադրում էր մաքրել ատամներն ուտելուց հետո թփերից պոկված   թրջած ճյուղերով:

Եվրոպայում 1363-ին հայտնվել է Գի դը Շոլիակի գիրքը` «Վիրաբուժական արվեստի սկիզբը», որում մի առանձին գլուխ նվիրված էր բերանի խոռոչի հիգիենային: Այն բաղկացած էր 6 կանոնից, որոնցից մեկը ենթադրում էր ատամների մաքրությունը մեղրով, տաք աղով և քիչ քանակությամբ քացախով: Գի դը Շոլիակը համոզված էր, որ առողջ ատամները բարերար ազդեցություն են ունենում մարդու հոգեկան ու ֆիզիկական առողջության վրա: Ատամների քայքայման դեմ նա  առաջարկել է նուռով, վայրի ձիթապտղով ու այլ բույսերով ողողումները,  խորհուրդ է տվել պարբերաբար հեռացնել ատամնաքարերը:

Ատամի խոզանակի վերաբերյալ առաջին հիշատակումները եվրոպական գրականության մեջ հանդիպում են 1675-ին: Առաջին ատամնափոշիները պատրաստվում էին դեղատներում, հատուկ դեղատոմսերով, ապա արդյունաբերական արտադրություն մտան: Այդ փոշիների հիմքում կավիճ էր ու մագնիումի կարբոնատ:Դրանց ավելացվում էին մանրացված կամ տրորված դեղաբույսեր (եղեսպակ, դարչին ու մանուշակ):

Սկզբնաղբյուր. ankakh.com
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

milen

06.02.2012

isk sodan vnasume te voch se lselem vor sodan spitakecnume atamner@.

Կարդացեք նաև

Մարտի 3-ին ծնվել է ամերիկացի գիտնական, գյուտարար և գործարար, հեռախոսակապի հիմնադիր Ալեքսանդր Բելլը
Մարտի 3-ին ծնվել է ամերիկացի գիտնական, գյուտարար և գործարար, հեռախոսակապի հիմնադիր Ալեքսանդր Բելլը

Հեռախոսը` Բելլի ամենահայտնի հայտնագործությունը, նրան հարուստ դարձրեց: Բայց  Բելիի գիտական աշխատանքների և գյուտերի մեծ մասը խուլ ու համրերի հաղորդակցման միջոցների կատարելագործմանն էր նվիրված: Նա դասախոսություններ...

Պատմության էջերից Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Ահա պատճառը, թե ինչու են վիրաբույժները կապույտ և կանաչ համազգեստ կրում. tert.am
Ահա պատճառը, թե ինչու են վիրաբույժները կապույտ և կանաչ համազգեստ կրում. tert.am

Շատերին է հետաքրքիր, թե ինչու են բժիշկները վիրահատարանում կրում ոչ թե սպիտակ, այլ՝  կանաչ կամ կապույտ համազգեստ: Պարզվում է համազգեստի գույնի ընտրությունը բավականին կարևոր նրբություն է...

Հոլանդացիները գինու բծերին և քրտինքի հետքերին դիմակայող վերնաշապիկ են ստեղծել. tert.am
Հոլանդացիները գինու բծերին և քրտինքի հետքերին դիմակայող վերնաշապիկ են ստեղծել. tert.am

Գինու հետքն ու քրտինքից մնացած բծերը սպիտակ հագուստի «թշնամին» են համարվում: Որքան էլ ցանկանաք խուսափել գինու բծերի, քրտինքից մնացած հետքերի դեմ, պայքարն անիմաստ է: Այն ցանկացած պահի կարող է փչացնել ամենալավ...

Ֆրանսիայում բացվել է արևային վահանակներով պատված առաջին փողոցն աշխարհում. tert.am
Ֆրանսիայում բացվել է արևային վահանակներով պատված առաջին փողոցն աշխարհում. tert.am

Ֆրանսիայում բացվել է աշխարհում առաջին ավտոմայրուղու երթևեկելի հատվածը, որը կառուցված է արևային վահանակներից:
Ինչպես հայտնում է ТАСС գործակալությունը, բացման արարողությանը ներկա է գտնվել երկրի էկոլոգիայի...

«Խելացի» ականջակալներ, որոնք թարգմանում են օտար խոսքը. 1in.am
«Խելացի» ականջակալներ, որոնք թարգմանում են օտար խոսքը. 1in.am

Վաճառքի են հանվել եզակի ականջակալներ, որոնք կարող են թարգմանել օտար խոսքը մայրենիի՝ իրական ժամանակի ռեժիմում։ Waverly Labs ընկերությունը ներկայացրել է իր եզակի մշակումը՝ The Pilot «խելացի» ականջակալները...

Նորարար գրիչը ջնջում է սխալները ջերմության միջոցով. tert.am
Նորարար գրիչը ջնջում է սխալները ջերմության միջոցով. tert.am

Նորարար գրիչը կարող է այնպես անել, որ գրելիս թույլ տրված սխալներն ու ջնջումները մեկընդմիշտ վերանան: Ինչպես ներկայացնում է Tech Insider-ը, գրիչը դա անում է ջերմության օգնությամբ: Նորարար սարքը ստացել է...

Չիլիացի գյուտարարն անվտանգ ձեռնոց է ստեղծել, որը դիմակայում է դանակի ծակոցին կամ մուրճի հարվածին. tert.am
Չիլիացի գյուտարարն անվտանգ ձեռնոց է ստեղծել, որը դիմակայում է դանակի ծակոցին կամ մուրճի հարվածին. tert.am

Tech Insider-ը ներկայացնում է նորաստեղծ աշխատանքային ձեռնոցները, որոնք կարող են ցանկացած շինարարական աշխատանքի ժամանակ զերծ պահել մատները վնասելուց: Նորարար անվտանգության ձեռնոցներն անհավատալիորեն...

Մենդելեևի աղյուսակի նոր` 118-րդ տարրն անվանվել է հայազգի պրոֆեսոր Յուրի Հովհաննիսյանի պատվին. tert.am
Մենդելեևի աղյուսակի նոր` 118-րդ տարրն անվանվել է հայազգի պրոֆեսոր Յուրի Հովհաննիսյանի պատվին. tert.am

Տեսական և կիրառական քիմիայի միջազգային միությունը հաստատել է Մենդելեևի աղյուսակի նոր 4 տարրերի պաշտոնական անվանումներն ու խորհրդանշանները, որոնք ներկայացվել են 113.115.117 և 118 թվերի ներքո...

Նորարական աթոռը թույլ է տալիս համակարգչով աշխատել պառկած վիճակում. tert.am
Նորարական աթոռը թույլ է տալիս համակարգչով աշխատել պառկած վիճակում. tert.am

Գաղտնիք չէ, որ տևական ժամանակ նստելը վտանգավոր է առողջության համար ու կարող է մի շարք հիվանդությունների առաջացման պատճառ դառնալ: Երկար նստելու բացասական կողմի մասին, թերևս...

Նորարար դիզայնով բարձը թույլ կտա հանգիստ քնել երկարատև թռիչքների ժամանակ. news.am
Նորարար դիզայնով բարձը թույլ կտա հանգիստ քնել երկարատև թռիչքների ժամանակ. news.am

Ճանապարհորդներից շատերն իրենց հետ բարձեր են վերցնում երկարատև թռիչքների ժամանակ ննջելու համար, սակայն դրանք միշտ չէ, որ հարմարավետ են լինում: Այս մասին գրում է Business Insider-ը և ներկայացնում նորարար...

Ինչո՞ւ ենք վախենում խուտուտից. news.am
Ինչո՞ւ ենք վախենում խուտուտից. news.am

Խուտուտը ֆիզիկական բոլոր զգացողություններից, հավանաբար, ամենահանելուկայինն է: Ինչո՞ւ ենք ծիծաղում, երբ մեզ խուտուտ են տալիս: Մարմնի որոշ մասերն ինչո՞ւ են խուտուտի հանդեպ ավելի զգայուն, քան`...

Ինչու՞ են մարդիկ մոմ փչում ծննդյան տոնակատարության ժամանակ. 1in.am
Ինչու՞ են մարդիկ մոմ փչում ծննդյան տոնակատարության ժամանակ. 1in.am

Որպես կանոն, տոնական ավանդույթները սկիզբ են առնում հին ծիսակարգերից։ Վառ օրինակ է ծննդյան օրը տորթի վրա շարված մոմերը փչելը և երազանք պահելը։ Ինչո՞ւ են մարդիկ նման կերպ վարվում...

Զկրտալը, հորանջելը, փռշտալը, ձգվելը... Ի՞նչ է օրգանիզմը փորձում ասել մեզ մարմնի լեզվով. newsarmenia.am
Զկրտալը, հորանջելը, փռշտալը, ձգվելը... Ի՞նչ է օրգանիզմը փորձում ասել մեզ մարմնի լեզվով. newsarmenia.am

«Ինչու» և «ինչի համար» հարցերին պատասխանել է սրտաբան, սրտանոթային վիրաբույժ, բժշկական գիտությունների դոկտոր, ԺԲՌՀ-ի բժշկական ֆակուլտետի հոսպիտալային վիրաբուժության բաժնի պրոֆեսոր Ալեքսեյ Զուդինը: Եվ այսպես, ի՞նչ «խոսքերով» է մեզ հետ խոսում մեր մարմինը...

5 տարօրինակ մասնագիտություններ, որոնք կարող են հայտնվել մինչև 2030 թվականը.
5 տարօրինակ մասնագիտություններ, որոնք կարող են հայտնվել մինչև 2030 թվականը.

Littlebits ընկերության և MIT Media Lab լաբորատորիայի տնօրեն Այա Բդեյրը համարում է, որ 2030-ական թվականների երիտասարդության համար մասնագիտությունների 65%-ը դեռևս գոյություն չունի...

Բոլոր ժամանակների 50 ամենակարևոր սարքերը՝ ըստ Time-ի. 1in.am
Բոլոր ժամանակների 50 ամենակարևոր սարքերը՝ ըստ Time-ի. 1in.am

Ամերիկյան Time ամսագիրն իր կայքում հրապարակել է բոլոր ժամանակների 50 ամենաազդեցիկ սարքերի ցուցակը: Նշվում է, որ ներառված սարքերը ոչ միշտ են առաջինը եղել իրենց տեսակի մեջ և ոչ միշտ են հասել...

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ